پدیده خطرناک فرونشست زمین


کیانوش عباسی؛ دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی


عضو انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

دکتر کیانوش عباسی عضو انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران گفت: فرونشست زمین در ایران به مرحلهٔ خطرناکی رسیده و در کشور پنج برابر میزان جهانی فرونشست در حال وقوع است وعلت اصلی پدیده خطرناک فرونشست زمین و مرگ آبخوان ها، برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی شیوه های کشاورزی نادرست، آبیاری های سنتی و غلط، چاه‌های غیرمجاز متعدد و جانمایی غلط صنایع آب‌بر و هدر رفت زیاد آب می باشد.

کیانوش عباسی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی وعضو انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران اظهارداشت:تنها ایران نیست که در معرض خطر پدیده فرونشست قرار داردو در مقیاس جهانی پدیده فرونشست از شرق آسیا تا چین و هند، پاکستان، و عربستان، حتی در بخش‌هایی از اروپا همچون ایتالیا و آمریکا مشاهده شده است.
وی افزود؛ بیشتر فرونشست‌های زمین در اکثر نقاط دنیا حدود ۲ سانتی‌متر است و در حدود ۱۰ درصد دنیا فرونشست هایی بالای ۱۰ سانتی متر ثبت شده است این در حالی است که این میزان در ایران ۱۲ و ۱۵ سانتی‌متر می باشد.
به گفته وی، فرونشست در ایران به مرحلهٔ خطرناکی رسیده و در کشور پنج برابر میزان جهانی فرونشست در حال وقوع است.
عضو انجمن علمی جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی ایران با ارائه آماری در خصوص وضعیت فرو نشست زمین در ایران،گفت: در بیشتر دشت‌های ایران مانند کرمان، سمنان و اصفهان، فرونشست ۱۲ سانتی‌متر و در تهران ۱۵ سانتی‌متر است! به شکلی که ایران به موزه‌ای از فرونشست‌ها تبدیل شده است.
عباسی در ادامه افزود: میتوان با اطمینان گفت که سکونتگاه نیمی از جمعیت کشور در معرض خطرفرونشست قرار دارد وبه اعتقاد ایشان بخشی از دلایل این فرونشست تغییراقلیم است که به کم‌آبی و تغییر روند نزولات جوی منتهی شده و سهمی ۱۵ درصدی در این روند دارد. اما نکته‌ای که موجب بیلان منفی آبخوان‌های ما شده، میزان بی‌رویه برداشت آب های زیرزمینی است.
عضو انجمن علمی جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی ایران گفت؛ بدون شک هیچ کشوری به اندازه ما این‌قدر بی‌رحمانه منابع آب زیرزمینی خود را به‌هدر نداده ومیزان آبی که از سفره‌های تجدیدپذیر کاسته شده حدود ۱۴۰ کیلومتر مکعب است واگر بخواهیم ابعاد این میزان آب را نشان دهیم باید کانالی به عرض یک کیلومتر با عمق ۱۰۰ متر را بین خلیج فارس و دریای خزر را تصور کنیم. این، همان حجمی از آب‌های زیرزمینی است که در این سال‌ها کاسته شده است. این بیلان منفی از دهه ۱۳۵۰ آغاز شده و در دهه ۱۳۷۰ سرعت گرفته است و متاسفانه همچنان ادامه دارد.
ایشان در بحث علت اصلی فرو نشست زمین خاطر نشان کرد؛ عوامل مهمی مانندبرداشت بی رویه آبهای زیرزمینی شیوه های کشاورزی نادرست، آبیاری های سنتی و غلط، چاه‌های غیرمجاز متعدد و جانمایی غلط صنایع آب‌بر و هدر رفت زیاد آب دست به دست هم داده و این خطر مهم را رقم زده اند.از سویی قطره چکانی و ناکافی بودن اعتبارات آبخیزداری در سطح ملی مزید بر علت شده است که این مسائل خالی شدن و مرگ آبخوان ها را به دنبال خواهد داشت.
دکتر کیانوش عباسی در پایان یا داور شد؛ مدیریت و کنترل درست، دقیق و کارشناسی مصرف آب از مصرف خانگی تا مصارف صنعتی و خصوصا مصارف کشاورزی، همچنین توجه ویژه به مسائل حوزه آبخیزداری برای ذخیره نزولات آسمانی و بالا بردن سطح آبهای تحت الارض از جمله راهکارهای مفید و بسیار اثر بخش برای جلوگیری از فرونشست زمین می باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *